Na sali i w kuluarach wrzało od dyskusji, prowadzonych w trzech językach. Polski mieszał się z angielskim, a gdzieś z boku docierały dźwięki portugalskiego. Tak upływał czwartkowy wieczór w Ośrodku Kultury Śródmieście, gdzie rozmawialiśmy o Brazylii XXI wieku. 15-lecie Festiwalu posłużyło nam za pretekst do rozważań nad obecną sytuacją polityczną i ekonomiczną kraju. Zaproszeni do dyskusji specjaliści podzielili się z nami swoją wiedzą, pozwalając spojrzeć na Brazylię z zupełnie innej perspektywy. Jak miewa się ten niedawno tak prężnie rozwijący się gospodarczy „tygrys Ameryki Południowej”? Jak Brazylijczycy widzą swój kraj w świetle ostatnich afer korupcyjnych? Co przyniesie Brazylii to polityczne wrzenie?

Zuzanna Jaegermann poruszyła w swej prezentacji nieznany nam zbyt dobrze, ale jakże ważny w brazylijskiej rzeczywistości temat walki o ziemię oraz sprzeciwu wiejskich mieszkańców wobec zastanego i hierarchicznego systemu, który promuje duże gospodarstwa wiejskie, tzw. latyfundystów kosztem zwykłych chłopów. Autorka z wielką precyzją nakreśliła nam skomplikowany system prawny, który nadal pozostawia wielu obywateli bez szans do posiadania należnej im własności. Zuzanna od 2012 współpracuje z MST (Movimento dos Trabalhadores Sem Terra).

Anna Tomasiewicz z portalu caipiroska.pl skrupulatnie przeanalizowała ostatnie doniesienia prasowe, aby zastanowić się nad kwestią rasizmu w Brazylii. Czy w kraju tak zróżnicowanym kulturowo zjawisko rasizmu jest nadal obecne? Parafrazując autorkę prezentacji “nie jest różowo być czarnym w Brazylii”. Okazuje się bowiem, że wiele stereotypów nadal pokutuje w brazylijskim społeczeństwie. Jednocześnie dyskusja wieńcząca wystąpienie, pozwoliła nam spojrzeć w przyszłość z dużą dozą optymizmu. Stereotypy nie przystają bowiem do idei reprezentowanych przez nową generację.

Diogo Moretti nasz gość specjalny z São Paulo, mieszkający obecnie w Warszawie, poruszył kwestie głośniej afery korupcyjnej, w którą zamieszanych jest tak wielu brazylijskich polityków. Pokazał nam kulisy hurganu targającego brazylijską sceną polityczną, prezentując je w szerszej, globalnej perspektywie. Ożywiona dyskusja tylko potwierdziła, jak gorącym tematem jest niedawna afera korupcyjna oraz jej wpływ na polityczną oraz ekonomiczną sytuację kraju. Autor prezentacji jest prawnikiem, specjalizującym się w temacie przeciwdziałania korupcji. Ukończył prawo na Uniwersytecie São Paulo, a następnie w International Anti-Corruption Academy w Wiedniu.

Nasi eksperci, konsul Dorota Barys, Monika Sawicka z Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ, Janina Petelczyc z Fundacja Terra Brasilis oraz Wojciech Baczyński z Polsko-Portugalskiej Izby  Handlowej podjęli temat przemian, które zaszły w Brazylii w ostatnich latach i w jakim miejscu kraj się obecnie znajduje. Skłoniło nas to do wspólnych rozważań i dyskusji na temat przeszłości i przyszłości Brazylii.

Moderatorem panelu dyskusyjnego była niezrównana dr Renata Siuda-Ambroziak  z Instytutu Ameryk i Europy.

Spotkanie zakończyło się projekcją fimu „Olhar Estrangeiro/The Foreign Eye”, Lucii Murat z 2006 roku. Film pokazuje jak wiele stereotypów o Brazylii i Brazylijczykach skrywa się w zakamarkach naszej podświadomości. Obnażając te nie mające zbyt wiele wspólnego z rzeczywistością fantazje, produkcja odsłania realia naszej wiedzy, a raczej niewiedzy o tym ogromnym i zróżnicowanym kraju.

Panel dyskusyjny był organizowany wspólnie z Fundacją Terra Brasilis.